Ngày Lắng Nghe
TỪ 11 GIỜ SÁNG ĐẾN 4 GIỜ CHIỀU
CHÚA NHẬT 7-3-2004
Cách đây hai tuần, tôi đã thông báo trên bản Tin và mời anh chị em đến tham dự Ngày Lắng Nghe được tổ chức vào 7/ 3/ 2004.
Ngày Lắng Nghe không phải là đại hội thường niên. Đây là ngày hai cha muốn gặp gỡ và lắng nghe giáo dân, những người mà hai cha có trách nhiệm lãnh đạo.
Chủ đề của Ngày Lắng Nghe là: Lắng Nghe Để Cảm Thông. Lắng nghe ở đây không chỉ một chiều. Không phải chỉ các cha lắng nghe giáo dân hay chỉ giáo dân lắng nghe các cha, nhưng là mọi người lắng nghe nhau. Như thế lắng nghe gồm bốn chiều: các cha lắng nghe giáo dân, giáo dân lắng nghe các cha, các cha lắng nghe nhau, và giáo dân lắng nghe nhau.
Ngày Lắng Nghe không phải là đại hội thường niên. Vì thế ta không nên đặt câu hỏi trực tiếp đối với Ban Mục Vụ. Việc này nên dành lại cho đại hội thường niên sẽ được tổ chức sau trong năm nay. Đó là khung cảnh thích hợp cho việc hỏi đáp. Hơn nữa, ngày này hai cha dành riêng để lắng nghe giáo dân, cho nên đưa ý kiến thẳng đối với Ban mục Vụ thì không công bình cho cả hai cha lẫn Ban Mục Vụ. Dựa trên lẽ công bình này, Ban Mục Vụ không cần và không có trách nhiệm trả lời trong ngày này. Những thành viên của Ban Mục Vụ tùy ý tham dự và phát biểu cảm nghĩ của mình như mọi người khác.
Ngày Lắng Nghe không nhằm mục đích trả lời tại chỗ những câu hỏi sẽ được cử tọa nêu lên. Mục đích của ngày này là nghe để hiểu. Nghe ở đây không phải chỉ nghe chữ, nghe lời nói, nhưng còn nghe cảm nhận của cá nhân phát biểu. Ở đây không nhằm phán quyết ai đúng ai sai. Nhưng ở đây nhằm mục đích trân trọng những cảm nhận sâu xa trong tâm hồn người phát biểu. Vì thế người nghe không thể và không nên vội vã phán quyết về lời phát biểu của một người. Thái độ cần thiết là yêu thương, trân trọng và đặt mình vào hoàn cảnh người phát biểu để cảm thông. Về phía người phát biểu cũng thế, cần có thái độ yêu thương, điềm tĩnh nêu lên cảm nhận và ý kiến của mình. Không nóng nảy, không chỉ trích ai, vì điều này không đem lại lợi ích gì cả, có chăng thì chỉ là sự thỏa mãn cơn bực dọc nhất thời của kẻ phát biểu mà thôi. Nhưng chính thái độ phê bình chỉ trích sẽ làm phương hại lâu dài đến mục đích cảm thông của ngày này và cũng là ao ước của đại đa số trong Cộng Đồng, nếu không nói là tất cả.
Mọi ý kiến đều được trân trọng, thu thập, nghiên cứu, và tuần tự trả lời theo hoàn cảnh và phương cách thích đáng. Khi nói đến ý kiến, thì người mình thường có khuynh hướng coi ý kiến của mình như là quyết định mà kẻ nghe phải thi hành cho bằng được. Khuynh hướng này không phù hợp với thực tế, vì ý kiến của mình chỉ là một cách nhìn mà thôi, chưa chắc đã diễn tả hết các góc cạnh của một vấn đề hay sự việc. Như thế, mặc dầu được đón nhận, không phải mọi ý kiến đều được thi hành vì những lý do sau đây. Thứ nhất, ý kiến chỉ là một gợi ý chứ không phải là một quyết định. Thứ hai, ý kiến chỉ có thể trở thành quyết định khi đáp ứng được nhu cầu, khả năng và hoàn cảnh đa dạng của Cộng Đồng. Thứ ba, ý kiến chỉ trở thành quyết định khi được người hữu trách chọn làm quyết định để hành động. Do đó, xin đừng nghĩ rằng hễ nêu ý kiến là phải được thực hiện. Một khi mình thấy khó chịu vì ý kiến mình không được thực hiện, thì coi chừng mình đang có khuynh hướng áp đặt ý kiến mình lên người khác.
Một ý kiến dù không được thực hiện vẫn có giá trị. Thứ nhất, ý kiến đó sẽ làm nẩy sinh ý kiến khác phù hợp với nhu cầu, hoàn cảnh và khả năng hiện có của Cộng Đồng. Thứ hai, nó có thể trở thành một mục tiêu trong tương lai xa. Thứ ba, nó cho thấy cảm nhận đa dạng của quần chúng, giúp cho người hữu trách hành xử cách khôn khéo và hữu hiệu trong việc phục vụ Cộng Đồng. Như thế, xin đừng nản lòng khi ý kiến mình không được ứng dụng tức thời.
Thái độ cần có đối với Ngày Lắng Nghe là lạc quan, tích cực và hy vọng. Xin anh chị em đến với ngày này với một khối óc và một con tim hướng về tương lai, chứ đừng để ngưng trệ vì quá khứ. Ngày Lắng Nghe là để cảm thông và là bàn đạp để dấn bước một cách lạc quan vào tương lai.
Để Ngày Lắng Nghe diễn ra tốt đẹp, xin anh chị em chịu khó tuân giữ những điều lệ sau đây:
1. Hãy đến với Ngày Lắng Nghe với tâm tình của một thành viên trong đại gia đình để cảm thông và yêu thương.
2. Mỗi người chỉ được nói 3 phút, vì phải để người khác có cơ hội phát biểu.
3. Khi cá nhân phát biểu được chừng 2 phút rưỡi thì có chuông nhắc nhở để kết thúc cho đúng thời hạn 3 phút. Xin đừng khó chịu vì tiếng chuông ấy. Chỉ như thế mới có thể tạo cơ hội sòng phẳng cho người khác phát biểu.
4. Viết ra trên giấy những gì muốn phát biểu để tránh vòng vo mất thời gian.
5. Tuyệt đối không nêu tên một cá nhân nào để chỉ trích.
6. Nếu có câu hỏi, thì cũng nên hỏi trong cách thức ôn tồn, nhẹ nhàng, chứ đừng lên giọng nóng nảy hoặc châm biếm, hoặc hạch xách. Có như thế, thì bầu khí trong ngày mới thoải mái cho nhau.
7. Xin tuân theo sự điều khiển của điều hợp viên. Hai cha đã ủy thác cho họ công việc điều hợp cho xuôi chảy và thoải mái trong Ngày Lắng Nghe.
8. Gần cuối ngày sẽ có 1 thùng ý kiến. Ai không có cơ hội phát biểu vì thiếu thời gian hay vì ngại nói trước đám đông, thì có thể viết ý kiến mình lên giấy rồi bỏ vào thùng ý kiến.
9. Trong khi người ta phát biểu, xin đừng tụm năm tụm ba thì thầm to nhỏ. Làm như thế là không lắng nghe người đang nói. Hơn nữa, không lắng nghe thì không hiểu hoặc hiểu sai ý người nói mà thôi.
10. Xin đừng ai quay phim hay ghi âm trong ngày này, để cho mọi người được thoải mái phát biểu ý kiến. Hai cha không quay phim và ghi âm, cũng như không thuê mướn hay cậy nhờ ai làm những việc này, vì không cần thiết . Hơn nữa, Ngày Lắng Nghe đặt căn bản trên tinh thần yêu thương, cảm thông và tín nhiệm lẫn nhau.
11. Hai cha dành quyền giải tán buổi hội nếu thấy tinh thần và hoàn cảnh không còn thích hợp. Vì đây là buổi họp do hai cha triệu tập.
Sau đây là ba câu hỏi giúp anh chị em suy nghĩ để chuẩn bị cho Ngày Lắng Nghe:
1. Nêu lên những thành quả, điểm tốt trong đời sống Cộng Đồng trong 5 năm qua (từ 1999 cho đến nay).
2. Đâu là những khó khăn mà anh chị em đang phải đối diện?
3. Anh chị em có những đề nghị gì để góp phần thăng tiến Cộng Đồng?
Tiếp theo đây là chương trình tổng quát của Ngày Lắng Nghe. Chương trình có thể thay đổi đôi chút về chi tiết tùy theo hoàn cảnh và sự phán đoán của những người tổ chức.
11.00am : Hát: Lạy Chúa chúng con về từ bốn phương trời. *Điều hợp viên chào mừng mọi người. *Cha Quản Nhiệm nói đôi lời và nguyện kinh khai mạc . *Điều hợp viên giải thích cách thức đóng góp ý kiến.
11.15am : Chia sẻ về những điều tốt hoặc những thành quả của Cộng Đồng trong 5 năm gần đây (từ năm 1999 đến nay).
12.00pm : Ăn trưa.
01.00pm : Hát: Gần nhau trao cho nhau.
02.30pm : Giải lao.
02.45pm : Chia sẻ về những đề nghị, nguyện vọng để góp phần thăng tiến Cộng Đồng.
03.45pm : Lời nguyện kết thúc. Hát: Người ta cứ dấu này. Phép lành.
Cầu chúc anh chị em đến với Ngày Lắng Nghe với tinh thần cởi mở. Tuy là công việc của chúng ta, nhưng chúng ta tin rằng Chúa hiện diện giữa chúng ta để chúc lành, soi sáng, hướng dẫn và nối kết chúng ta trong tình yêu của Ngài và trong tình liên đới giữa chúng ta.
